เกษม ดวงแพงมาต หรืออดีตพระเกษม อาจิณฺณสีโล ผู้เป็นที่รู้จักจากคดีหมิ่นศาสนาและคลิปแสดงการกระทำไม่เหมาะสมต่อพระพุทธรูป ต่อมาพระเกษมยอมรับว่าได้เสพเมถุนทางเวจมรรคกับลูกศิษย์ชายคนหนึ่ง ซึ่งเหตุการณ์ดังกล่าวพระราชปริยัติบัณฑิต เจ้าคณะจังหวัดเพชรบูรณ์ได้มีความเห็นว่าพระเกษมขาดจากความเป็นพระแล้ว ในที่สุดพระเกษมยอมลาสิกขาบทเมื่อวันที่ 18 มกราคม พ.ศ. 2558
เกษม ดวงแพงมาต เกิดวันอาทิตย์ที่ 13 มีนาคม พ.ศ. 2503 (เอกสารข้อมูลศาลจังหวัดหล่มสัก ว่า 14 มีนาคม) บิดาชื่อนายยอย ดวงแพงมาต (บุตรนายก่าน ดวงแพงมาต) มารดาชื่อนางเก้ง จิรโชติ (บุตรีนายโก่ จิรโชติ) เป็นชาวจังหวัดอุดรธานี ต่อมาอุปสมบทที่วัดไชยาราม ต.เชียงพิณ อ.เมือง จ.อุดรธานี เมื่อ ปี พ.ศ. 2529 ได้รับฉายาในอุปสมบทว่า "อาจิณฺณสีโล" เมื่ออุปสมบทแล้ว ได้จาริกท่องเที่ยวตามสถานธรรม และป่าเขาทั่วไป จนเมื่อปี พ.ศ. 2534 ได้ปักกลด และประพฤติธุดงค์ ที่บริเวณป่าเขา หมู่บ้านห้วยยางทอง ต.วังกวาง ซึ่งไม่ไกลมากนักจากที่พักสงฆ์ป่าห้วยผึ้ง (วัดป่าสามแยก) ต่อมาเมื่อ ปี พ.ศ. 2538 จึงตกลงพักจำพรรษาที่ ที่พักสงฆ์วัดป่าสามแยกเพื่ออาศัยเป็นที่ปฏิบัติกิจวัตร และสั่งสอนธรรมะ ร่วมกับพระเฉลิม ภิกษุจากวัดป่าบ้านตาด จากนั้นพระภิกษุสงฆ์กับทั้งนักปฏิบัติธรรมะด้วยกันนั้นต่างก็ช่วยกันดูแลบำรุงป่าเขาที่แห้งแล้ง ด้วยการเพิ่มพืชพันธุ์ไม้ให้กับ ป่าเขาบริเวณนั้นซึ่งแต่ก่อนมีสภาพเสื่อมโทรม
สมัยที่ยังเป็นพระภิกษุ เกษมมีชื่อเสียงมากจากสอนพระพุทธศาสนาโดยอ้างอิงพระไตรปิฎกไว้เป็นตัวอย่างในการอ้างแหล่งข้อมูลทางวิชาการ และเผยแพร่ในสื่อต่าง ๆ รวมทั้งสื่อออนไลน์ เช่น ยูทูบ เว็บไซต์ เป็นต้น
